ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္ႏွင့္ ႐ႈလုိ႔ရပါ့မလား

ဦးလြန္းေဖ၏ေမးျမန္းခ်က္
တပည့္ေတာ္ ေလွ်ာက္ထားလုိတာက ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္က သိရမယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ၀ိသုဒၶိမဂ္မွာ အရွင္ဗုဒၶေဃာသကလည္း ဒီလုိပဲေဟာထားပါတယ္၊ ဒီအရွင္ဘုရားရဲ႕ တရားမွာလည္း ေရွးစိတ္ကို ေနာက္စိတ္နဲ႔ ေတြ႕ရမယ္ ဒီလိုဆိုထားေတာ့ တပည့္ေတာ္မ်ား လက္ေတြ႕ လုပ္ၾကည့္ေတာ့လည္း ဒီအတိုင္းပဲလုပ္လို႔ ရပါသလားဆိုေတာ့၊ ရပါတယ္။
တပည့္ေတာ္ ၀ီထိ ေလ့လာထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္အေနနဲ႔ ဒါဟာ ကိုက္လုိ႔ မရဘူးျဖစ္ေနတယ္၊ စိတ္အစဥ္တုိ႔ မည္သည္မွာ အင္မတန္ လ်င္ျမန္စြာ သြားေနေတာ့ ေဇာစိတ္ေတြနဲ႔ ဒီလိုတစ္၀ီထိၿပီး တစ္၀ီထိ သြားေနတဲ့အခါၾကေတာ့ ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္နဲ႔ ၀ီထိဒီေလာက္မ်ားေနပါလ်က္နဲ႔ ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္ လုပ္လုိ႔မရႏိုင္ဘူး၊ ဒါဟာ ပစၥဳပၸန္ တည့္တည့္မက်ႏိုင္ဘူးလုိ႔ ဒီလို နားလည္ထားပါတယ္။

မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရား၏ ေျဖၾကားခ်က္
ဒီလို နားလည္ထားေတာ့ ဘုန္းႀကီးရွင္းျပပါမယ္၊ ဒကာ ဒကာမေတြ မွတ္ၾကေပါ့၊ ဒါဟာ ေရွ႕စိတ္ပါ ပဲတဲ့၊ မေနာယတနဆိုတာ (တင္ပါ့)။

ကိေလသာ၀ီထိမပါရင္ၿပီးပါတယ္
ေရွ႕စိတ္ (၃၇) ပါး ပုထုဇဥ္မွန္က ရွိပါတယ္၊ အဲဒီစိတ္ကေလးေတြ ပ်က္တဲ့အခါၾကလုိ႔ရွိရင္တဲ့ ေနာက္စိတ္နဲ႔ ႐ႈဆိုတာ “မဂ္” ကို ဆိုလိုပါတယ္၊ ၀ိပႆနာမဂ္ကို ဆိုပါတယ္၊ အဲဒီေတာ့ သူက တစ္၀ီထိပါ၊ ဒီၾကားထဲမွာ ဘ၀င္ေတြ ျခားပါတယ္၊ အမ်ားႀကီးျခားပါတယ္၊ ျခားပင္ ျခားျငားေသာ္လည္း ကိေလသာျခင္း တာ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ျမင္ႏိုင္ပါတယ္ ကိေလသာ အျခားမရွိဘူး (တင္ပါ့) တစ္ပါးေသာ ၀ီထိ အျခားမရွိ ဘူး၊ ဘ၀င္ေတြသာ ျခားတယ္၊ (တင္ပါ့) တစ္ပါးေသာ ၀ီထိျခားတယ္လုိ႔ ထင္လုိ႔ရွိရင္လည္း ကိေလသာ ၀ီထိမပါရင္ ၿပီးတာပဲ၊ (တင္ပါ့)။
အဲဒီေတာ့ ေရွ႕စိတ္က မေနာယတန ေနာက္စိတ္ကလည္း မနာယတနပါပဲ (တင္ပါ့) မနာယတန မနာယတနခ်င္း အာ႐ံုျပဳတယ္လုိ႔မွတ္ပါ၊ ဒါျဖင့္ ေရွ႕မနာယတနက ျဖစ္ပ်က္၊ ေနာက္ မေနာယတနကလည္း ျဖစ္ပ်က္၊ ေရွ႕၀ီထိကို ေနာက္၀ီထိနဲ႔ၾကည့္၊ အလယ္မွာ ဘ၀င္ေတြ ဘယ္ေလာက္ျခားျခား၊ ကိုယ့္သႏၲာန္မွာ ျဖစ္တဲ့ဘ၀င္က အာ႐ံုတစ္ခုကို ကိုယ္ယူတာ ကိုယ္မသိပါဘူး (တင္ပါ့)။

ေနာက္ဆိုတာ အေ၀းႀကီးလုိ႔မွတ္ပါ
ကိုယ္ယူတာ ကိုယ္မသိတဲ့အတြက္ ယူထားတဲ့ အာ႐ံုပဲ မဂ္ကေနၿပီး စူးစိုက္တဲ့အတြက္ ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္နဲ႔ ႐ႈရတယ္၊ ေနာက္ဆိုတာ အေ၀းႀကီးလုိ႔ မွတ္လိုက္ပါ၊ (တင္ပါ့) ကိေလသာ မျခားရင္ ဘယ္ေလာက္ ေ၀းေ၀း႐ႈႏိုင္ပါတယ္၊ ေပၚၿပီလား၊ ကိေလသာ မျခားရင္ ၿပီးတာပဲ၊ ဘ၀င္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ျခားျခား ဥပမာ - ဘ၀င္က မ်က္ေစ့တစ္မွိတ္ကို ကုေဋတစ္သိန္းထား၊ ျခားေပမဲ့ခင္ဗ်ားတုိ႔မွာ အျဖစ္မရွိဘူး၊ ဘ၀င္ဆုိတာ အိပ္ေနတုန္းလည္း ျဖစ္ေနတာပဲ တစ္၀ီထိနဲ႔ တစ္၀ီထိအၾကားမွာလည္း သူမပါဘဲ မၿပီးဘူး၊ အဲဒီေတာ့ အဲဒီၾကားကို သူတုိ႔ကလည္း ေနာက္စိတ္ေခၚႏုိင္တာပဲ၊ ေခၚႏိုင္ေပမဲ့ သူတုိ႔က အတိတ္က အာ႐ံုေတြကိုပဲ ယူတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္ ၀ီထိတစ္ခုမျခားဘူးလုိ႔ ယူလိုက္ပါ၊ ဘ၀င္ကေတာ့ မ်ားစြာျခားတယ္ လုိ႔ယူပါ။

ကိေလသာမျခားတာကိုဆိုတယ္
ဒါေပမယ့္ “ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္နဲ႔႐ႈ” ဆိုတာသည္ၾကားထဲမွာ ဘာပဲျခားျခား ကိေလသာ မျခားတာကို ဆိုသည္။ ရွင္းၿပီလား၊ ကိေလသာ မျခားလုိ႔ရွိရင္ျဖင့္ ေရွ႕စိတ္နဲ႔ အပ်က္ကို ေနာက္စိတ္နဲ႔ ျမင္ႏိုင္တယ္၊ ကိေလသာျခားလုိ႔ရွိရင္ ကိေလသာ ေမွာင္ကြယ္တဲ့အတြက္ ေရွ႕စိတ္ကို မျမင္ႏိုင္ဘူး။
ဒါျဖင့္ ေရွ႕စိတ္ ေနာက္စိတ္နဲ႔႐ႈဆိုတဲ့ ၀ိသုဒၶိမဂ္က ေရးေရး၊ သရာဂံ၀ါ စိတၱံ သရာဂံ စိတၱႏၲိ ပဇာနာ တိလို႔ သတိပ႒ာန္ကေရးေရး၊ ဒါက သရာဂစိတ္ထားပါေတာ့၊ ဥပမာ - ဒါက ပဇာနာတိ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား (ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္) ဒါျဖင့္ ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္နဲ႔႐ႈဆိုတာနဲ႔ သရာ၀ံ၀ါ စိတၱံ သရာဂံ စိတၱႏၲိ ပဇာနာတိ ဆိုတာကိုေကာ မကိုက္ဘူးလား (ကိုက္ပါတယ္) ဒီပါဠိကို အကိုးအကားထားၿပီး ၀ိသုဒၶိမဂ္က ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္နဲ႔ ႐ႈပါဆိုတာပဲ။ ဒီၾကားထဲ စိတ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိသတံုး၊ မသိႏိုင္ပါဘူး။ ၾကားထဲက စိတ္ေတြ ကိုယ့္ဟာကိုျဖစ္တာကို ကိုယ္မသိပါဘူး ကိုယ့္ဟာကိုယ္ျဖစ္တာကို ကိုယ္မသိတဲ့စိတ္ ျခားေသာေၾကာင့္ “ျခားတယ္လုိ႔မယူပါနဲ႔ေတာ့” ျခားခဲ့ေသာ္ ကိေလသာျခားရင္လည္း ေရွ႕စိတ္ကို ေနာက္စိတ္နဲ႔ မျမင္ပါဘူး (တင္ပါ့) အေျဖေပးလိုက္ပါတယ္။

ကိေလသာမျခားလုိ႔သာ ျမင္တာ
ေရွ႕စိတ္ ခ်ဳပ္သြားတာကို ေနာက္စိတ္က ျမင္တယ္ဆုိရင္ ၾကားမွာ ကိေလသာ မျခားလုိ႔သာ ျမင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္၊ ေပၚၿပီလား၊ ဒါျဖင့္ ၾကားထဲမွာ ဘ၀ေပါင္း ကုေဋတစ္သိန္းျခား၊ ကိေလသာမဟုတ္တဲ့ အတြက္ ဘ၀င္ကလည္း သိမ္ေမြ႕တဲ့အာ႐ံုကိုယူတယ္။ ကံ, ကမၼနိမိတ္, ဂတိနိမိတ္သံုးပါး အတိတ္က အာ႐ံု ကိုယူေနတဲ့အတြက္ သူနဲ႔က်ဳပ္တုိ႔နဲ႔ ဘာမွ်မဆိုင္ (တင္ပါ့)။
ကိုယ့္ သႏၲာန္မွာ သက္ေစာင့္သာ သူျဖစ္တယ္၊ မေသေအာင္ ေစာင့္တာသာ ျဖစ္တယ္၊ အာ႐ံုကို ကန္႔ကြက္တဲ့ သေဘာနဲ႔ မယူပါနဲ႔၊ ကန္႔ကြက္တဲ့သေဘာနဲ႔ မယူပါနဲ႔၊ ဒါျဖင့္ ျဖစ္ပ်က္မဂ္ဆိုတာ သေဘာက်ၿပီ လား၊ (သေဘာက်ပါၿပီ) ဒါျဖင့္ ပထမ အေျဖ ေျပလည္ၿပီေနာ္၊ ဒုတိယ အေျဖ ေမးရင္ေမး။

ကိေလသာျခားရင္ မျမင္ႏိုင္ပါ
အေမးပုစာၦ = ကိေလသာတကယ္လုိ႔မ်ား ျခားသြားလုိ႔ရွိရင္ ေဇာေတြပါသြားမည့္ အတြက္ေၾကာင့္ …
အေျဖ = အျမင္ႏိုင္ဘူး၊ ပထမ ဟာကို မျမင္ႏိုင္ေတာ့ဘူး၊ ကိေလသာ ေမွာင္ခိုသြားၿပီ၊ (တင္ပါ့) ၾကားထဲ ေမွာင္၀င္သြားၿပီ၊ မေရေတာ့ဘူး၊ ရခ်င္လုိ႔ရွိရင္ သူတုိ႔ေရွ႕စိတ္လုပ္ၿပီး ႐ႈလိုက္ပါ၊ နားလည္ၿပီလား (နားလည္ပါၿပီ)။
အေမးပုစာၦ = ဒါျဖင့္ အရွင္ဘုရား သမနႏၲရ, အနႏၲရအေနနဲ႔ေကာယူလို႔

ဘုရားျဖစ္ၿပီးမွ ျမင္တဲ့အျမင္
အေျဖ = သမနႏၲရ, အနႏၲရဆိုတာ ဘုရားျဖစ္ၿပီးမွ ျမင္တဲ့ အျမင္၊ (တင္ပါ့) ခင္ဗ်ားတုိ႔ က်ဳပ္တုိ႔ ျမင္တဲ့အျမင္ မဟုတ္ဘူး (တင္ပါ့) ဘုရားျဖစ္တဲ့လုပ္စဥ္ကို ေရွ႕စိတ္ေနာက္စိတ္နဲ႔ ႐ႈလုိ႔ေျပာတာ၊ (တင္ပါ့) ဘုရားျဖစ္ၿပီးမွ ေရွ႕စိတ္ေနာက္စိတ္ဆိုတဲ့ အျမင္ဟာ ဒါ ဘုရားျဖစ္ၿပီးမွ အကုန္သိၿပီးမွ ျမင္တဲ့အျမင္၊ ဒီအျမင္ ကို မလိုက္နဲ႔၊ ဘုရားျဖစ္ဖုိ႔ရာ မူလဘူတ အျမင္ကိုလိုက္ပါ၊ အျမင္က ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။
၁။ ဘုရားျဖစ္ၿပီး ျမင္တဲ့အျမင္ကို ပုထုဇဥ္က မ႐ႈႏိုင္ဘူး
၂။ ဘုရားျဖစ္ေၾကာင္း သူလုပ္ေနတဲ့အျမင္ကိုေတာ့ ေျခရာခံလိုက္ႏိုင္တယ္။ ရွင္းၿပီလား၊ ကဲဒါျဖင့္ ေျပေရာေပါ့ (တင္ပါဘုရား)။
အေမးပုစာၦ = တပည့္ေတာ္ထပ္ေလွ်ာက္လိုတာက - ဒါျဖင့္ရင္ အတိတ္ အာ႐ံုကို ျပန္ယူသလို ယူေနတယ္။

ေရွ႕၀ီထိနဲ႔ ေနာက္၀ီထိလို႔မွတ္
အေျဖ = အတိတ္အာ႐ံုကိုလုိ႔ေတာ့ မဆိုနဲ႔၊ ၾကား၀ီထိ တစ္ခုခုမွ မလာေသာေၾကာင့္ အတိတ္လုိ႔ မဆိုပါနဲ႔၊ ေဇာ၀ီထိ မလာဘူး၊ ဘ၀င္ေတြ လာေနတယ္၊ ေဇာ၀ီထိလာရင္ ခုနင္က ေရွ႕စိတ္ဟာ အတိတ္ျဖစ္ရ မယ္၊ ဘ၀င္စိတ္လာလုိ႔ရွိရင္ အတိတ္လုိ႔မဆိုပါနဲ႔ ေရွ႕၀ီထိနဲ႔ ေနာက္၀ီထိလို႔မွတ္ပါ၊ ကဲဒါျဖင့္ ေျပေရာေပါ့ (တင္ပါဘုရား)
အေမးပုစာၦ = ဒုတိယကေတာ့ ဒီမဂၢ၀ီထိမွာ ဒီမဂ္ၿပီးေတာ့ ဖိုလ္, ဖိုလ္ ႏွစ္ႀကိမ္, သံုးႀကိမ္ ပစၥဳပၸန္ဖိုလ္၊ မဂ္ပါဖိုလ္ - ၃ခုသာ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီတရားရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြက အဲဒီလိုျဖစ္သြားလိုက္တာ၊ တစ္ခါထဲ ေမ့သြားလိုက္တာ ဘယ္ႏွစ္နာရီရွိမွန္းေတာင္ မသိပါဘူး၊ အဲဒါ နာရီၾကည့္လိုက္ေတာ့မွ သံုးနာရီ ထိုးတယ္၊ ေလးနာရီထိုးတယ္ဆိုတဲ့ဟာ မဂၢ၀ီထိနဲ႔ မကိုက္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။

မဂၢ၀ီထိဆိုတာ
အေျဖ = မကိုက္ဘူး၊ မဂၢ၀ီထိဆိုတာသည္ ဒီစိတ္ေတြ အကုန္ခ်ဳပ္သြားတာ (တင္ပါ့) စိတ္နဲ႔သဟဇာတ ျဖစ္တဲ့ ႐ုပ္လည္း ခ်ဳပ္ပါတယ္။ (တင္ပါ့) ဒါျဖင့္ တိုတုိေျပာၾကပါစုိ႔ ဖႆ, ေ၀ဒနာဆိုတာ ႐ုပ္နာမ္ေတြ အာ႐ံုနာမ္႐ုပ္ေတြဟာ အကုန္ခ်ဳပ္တယ္။ ဘာသစၥာတံုးလုိ႔ ေမးေတာ့ ဒုကၡသစၥာ၊ ဒီမွာျမင္တဲ့အတိုင္း ဒုကၡသစၥာေတြ ခ်ဳပ္သြားေတာ့ကို ဒုကၡ၏ခ်ဳပ္ရာ ဒီေနရာ အစားထိုးလာတာ နိဗၺာန္ေပၚလာတယ္။ နိဗၺာန္ကို ေရွးဦးစြာ ျမင္တာက ေဂါၾတဘူ၊ ေနာက္က်ေတာ့ ေဂါၾတဘူခ်ဳပ္သြားေတာ့ နိဗၺာန္ကို မဂ္ကျမင္တယ္၊ ေနာက္က်ေတာ့ ဖုိလ္ကျမင္တယ္။ ေနာက္က်ေတာ့ ဘ၀ေတြက်ေတာ့ မျမင္ေတာ့ပါဘူး။ (တင္ပါ့) ဘ၀င္ေတြက်ေတာ့ ကံ,ကမၼနိမိတ္ကို အာ႐ံုျပဳပါတယ္ (တင္ပါ့) ေနာက္ပစၥေ၀ကၡဏာ ေဇာျပန္လာလုိ႔ရွိရင္ ျမင္ျပန္ပါတယ္၊ နိဗၺာန္ကို။
အဲဒီေတာ့ နိဗၺာန္အာ႐ံုနဲ႔ အာရမၼဏိကနဲ႔ မခြဲရဘူး ခြဲရင္ဒီဥစၥာသည္ မဂ္ဆိုက္၊ ဖိုလ္ဆိုက္လုိ႔ မယူပါ နဲ႔၊ အာ႐ံုအာရမၼဏိက ဘယ္ေတာ့မွ မထိေစနဲ႔၊ ထိရင္ေသသြားမယ္၊ (တင္ပါ့) ဆိတ္ရင္ေသသြားမယ္ (တင္ပါ့ဘုရား) ဒါ အေသျဖစ္သြားမယ္။

အိပ္ေပ်ာ္ေနတာနဲ႔ အတူတူပဲ
တကယ္လုိ႔သူသည္ တစ္နာရီ၊ ႏွစ္နာရီၾကာတယ္ဆိုတာ ကိုယ့္ဘ၀င္စိတ္ေတြ သူျဖစ္တာသာ ဆိုတာ နိဗၺာန္ကို ျမင္တာ မဟုတ္ဘူး၊ ဘ၀င္သည္ နိဗၺာန္ကို မျမင္ႏိုင္ မဂ္နဲ႔ ဖိုလ္သာ၊ ေဂါၾတဘူရယ္၊ မဂ္ရယ္ ဖိုလ္ရယ္ ဒါသာ နိဗၺာန္ျမင္ႏိုင္တယ္၊ ပစၥေ၀ကၡဏာ ေနာက္ကလာရင္ ျမင္ႏိုင္တယ္ က်န္တဲ့ ဘ၀င္စိတ္ေတြလာေနတာ သူ နိဗၺာန္ကို အာ႐ံုျပဳေနတာ မဟုတ္ဘူး။ အိပ္ေပ်ာ္ေနတာနဲ႔ အတူတူ၊ ရွင္းၿပီလား (ရွင္းပါၿပီ)။

နိဗၺာန္မသိတဲ့အခ်ိန္မရွိ
ဒါျဖင့္ နိဗၺာနံ ေဂါၾတဘုႆ၊ အာရမၼဏ ပစၥေယန ပစၥေယာ၊ နိဗၺာနံ မဂၢႆ အာရမၼဏ ပစၥေယန ပစၥေယာ၊ နိဗၺာံနံ ဖလႆ အာရမၼဏ ပစၥေယန ပစၥေယာ၊ နိဗၺာနံ ပစၥေ၀ကၡဏႆ အာရမၼဏ ပစၥေယန ပစၥေယာဟု ေဟာေသာေၾကာင့္ အာ႐ံု အာရမၼဏိက တြဲလ်က္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဘယ္အခ်ိန္ကာလမွ နိဗၺာန္ကို မသိတဲ့ အခ်ိန္မရွိ မသိတဲ့အခ်ိန္ ရွိရင္ဘ၀င္။ မွန္သြားၿပီဆိုေတာ့ တစ္နာရီ ႏွစ္နာရီ မဟုတ္ေတာ့ဘူး အၿမဲသိေနတာ တစ္ခုခ်ဳပ္ၿပီး တစ္ခုကသိလိုက္၊ တစ္ခုခ်ဳပ္ၿပီး တစ္ခုကသိလိုက္၊ ဒါမွအမွန္ ဒါပ႒ာန္းပါဠိေတာ္၊ ေပၚၿပီလား … (ေပၚပါၿပီ) ေၾကေကာေၾကၾကၿပီလား … (ေၾကပါၿပီ)။

သူေျပာတာမွားတယ္
ဒါျဖင့္ က်ဳပ္တုိ႔ဟာ နိဗၺာန္ အာ႐ံုျပဳလိုက္တာ ေနာက္မွ ထၾကည့္ေတာ့ တစ္နာရီေလာက္ရွိတယ္လုိ႔ သူေျပာတာသည္ မွားတယ္၊ မွားေတာ့ ဘယ့္ႏွယ္ေၾကာင့္ မွားသလည္း နိဗၺာနံ ေဂါၾတဘုႆဆိုတာ တစ္ႀကိမ္ပဲရွိတယ္၊ နိဗၺာနံ မဂၢႆေကာ တစ္ႀကိမ္ပဲရွိတယ္၊ နိဗၺာနံ မဂၢႆေကာ ႏွစ္ႀကိမ္သံုးႀကိမ္ ထားပါတယ္၊ အဲဒီေနာက္မွာ ဘ၀င္ေတြ႕လာေတာ့ နိဗၺာန္မျမင္ပါဘူး။
ေနာက္က်မွ ျပန္ဆင္ျခင္တယ္ ငါခုနကဟာ ဘာပါလိမ့္မတံုး ျပန္ဆင္ျခင္ျပန္ေတာ့လည္း ပစၥေ၀ကၡဏံ နိဗၺာနံ ပစၥေ၀ကၡဏႆ၊ (တင္ပါ့) အလယ္ၾကားဟာ အလကား၊ အလယ္ၾကား မသိတာ အလကားပဲ၊ ဘ၀င္ျဖစ္ေနတယ္ ရွင္းၿပီလား (ရွင္းပါၿပီဘုရား)။

ေရအိုးတစ္ေထာင္နဲ႔ေလာင္းသလိုဆိုတာ
ဒါျဖင့္ရင္ တစ္ကိုယ္လံုးေအးသြားတာပဲလုိ႔ဆိုေတာ့ ဘုန္းႀကီးက ရွင္းျပပါမယ္ အဲဒါ ဘုရားက ဥပရိပဏၰသပါဠိေတာ္မွာ မပါဘဲနဲ႔ အ႒ကထာဆရာက ဖြင့္တယ္ (မွန္ပါ) အ႒ကထာဆရာက ဘာတုန္း ဆိုေတာ့ သီတဃဋသဟႆံ အာသိဥၥမာနံ ၀ိယေဟာတိ၊ ေရအိုးတစ္ေထာင္နဲ႔ ေလာင္းသလို ေအးသြားတတ္တယ္၊ ဥပမာျပတာ၊ တကယ္ေအးတာမဟုတ္ပါဘူး။
အဲဒါကို သူတုိ႔က တကယ္ေအးယူတယ္၊ အာသိဥၥ မာနံ၀ိယဆိုတာ ဥပမာ၊ ေရအိုး (၁၀၀၀) နဲ႔ ပူေနတဲ့အခါ ေနပူထဲက လာၿပီးေတာ့ ေနတဲ့အခါ အင္မတန္ အေအးေတာင့္တ, ေနေတာ့ ဖ်တ္ဆို ညဥ့္သိပ္ေရ ေရအိုးတစ္ေထာင္နဲ႔ေလာင္းၿပီး ခ်ိဳးလိုက္ေတာ့ ဒီလိုေအးဘိသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
မဂ္ဆိုက္တဲ့ပုဂၢိဳလ္မ်ား အဲဒါ အ႒ကထာ ဆရာကဖြင့္တာ၊ ပါဠိေတာ္က ေအးတယ္လုိ႔ မလာဘူး။ (တင္ပါ့) အဲဒါ ေအးတယ္လုိ႔ ယူေနၾကတာ။

ပါဠိေတာ္ႏွင့္ အ႒ကထာခြဲမွတ္ပါ
အာသိဥၥမာနံ၀ိယ ေအးသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္၊ တကယ္ေအးတာလားဆိုေတာ့ မဟုတ္ဘူး ကိေလသာေတြ မရွိတာဆိုတာ ေပၚၿပီလား (ေပၚပါၿပီ) ကိေလသာ မရွိတာဆိုတာ ေပၚၿပီလား (ေပၚပါၿပီ) ကိေလသာ မရွိတာကို ဆိုတာပါတဲ့ အဲဒါ သမၼာဒိ႒ိ သုတ္မွာလာတယ္ ဒီဥစၥာ အ႒ကထာမွာလာတာ ပါဠိေတာ္မွာ မပါဘူး၊ အဲဒီေတာ့ ပါဠိေတာ္နဲ႔ အ႒ကထာခြဲမွတ္။
ကဲ - ဒါျဖင့္ ဘယ္လိုေအးမည္လဲဘုရားလို႔ေမးေတာ့ ပဋိသမၻိဒါမဂ္က ဟဒယသုသီတလမဂၢဒႆေန န သႏၲပေ႒ာ၊ ပဋိသမၻိဒါမဂ္က ဒါလဲအ႒ကထာပဲ ဟဒယသုသီတလ မဂၢဒႆေနန ႏွလံုး၌ ၿငိမ္းေအးျခင္း လကၡဏာရွိေသာ မဂၢသစၥာ ေရာက္မွသာလွ်င္ သႏၲာပေ႒ - ကိေလသာ အပူၿငိမ္းေအးသည္ ေဟာတိ - ျဖစ္၏။

အပူမီးၿငိမ္းတာကို ဆိုတာပါ
မဂ္ေပၚမွ ၀မ္းထဲက ကိေလသာ အပူမီးၿငိမ္းတယ္လုိ႔ဆိုတာ ေပၚၿပီလား (ေပၚပါၿပီ) မဂ္ေပၚလာလုိ႔ ရွိရင္ ကိေလသာ အပူမီးၿငိမ္းတာ ဒါကိုဆိုတာပါ ေအးတယ္လုိ႔ဆိုတာ မဟုတ္ဘူး ကိေလသာ အပူမီးၿငိမ္းသြားၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းတာမွ နိဗၺာန္ ခႏၶာကိုယ္ေအးတာ မဆိုလိုဘူး။
မဆိုလုိပါဘူးတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ေအးလုိ႔ရွိရင္ ေသြးဆုတ္သြားမွာေပါ့ (တင္ပါ့) မဟုတ္ဘူးလား (ဟုတ္ပါတယ္)။

ကိေလသာဟာနာမ္ဓမၼ
ဒီအေအးကိုဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ ကိေလသာအပူမီးၿငိမ္းသြားတာကိုဆိုတာ ကိေလသာဟာ နာမ္ဓမၼပါပဲ နာမ္ဓမၼပင္ ျဖစ္လင့္ကစားမဂ္စိတ္တုိ႔လို ၿငိမ္ၿငိမ္ဆိတ္ဆိတ္က မရွိဘူး။ ပူပူေလာင္ေလာင္ရွိ တယ္၊ ပ်ာယာခတ္တယ္၊ ဒီပ်ာယာခတ္တဲ့ စိတ္ေတြ ေပ်ာက္သြားတာကို ဆိုတယ္။ ပ်ာယာခတ္တာကို ၿငိမ္းသြားတယ္ဆိုတာပါ ၿငိမ္းတာပါ ေအးတယ္လုိ႔ ယူပစ္လိုက္လုိ႔စင္စစ္ေတာ့ ကိေလသာၿငိမ္းတာ၊ ေပၚၿပီလား (တင္ပါ့) တကယ္ ေအးတာမဟုတ္ဘူး ကိေလသာၿငိမ္းတာ။
တကယ္ေအးရင္ျဖင့္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ (ဂတ္(စ္)) ေတြ ဘာေတြ လႊတ္ရဦးမွာေပါ့ (တင္ပါ့) ဥပမာျပတာ၊ ဒါကို အဟုတ္ေအးတယ္ ယူပစ္လိုက္ပါတယ္။ ယခုခင္ဗ်ားတုိ႔က ခင္ဗ်ားတုိ႔ ၾကားဖူးတာက အဲဒီလို မေအးပါ ဘူး၊ ကိေလသာ မရွိလုိ႔ ကိေလသာက နဂိုက ငါဘုရားက ေဟာထားတာ အပူဓာတ္၊ မဂ္က အေအးဓာတ္က မဂ္ဆိုက္လာလုိ႔ရွိရင္ ကိေလသာ အပူေပ်ာက္တယ္လုိ႔ ေဟာတာ ရွင္းၿပီလား (ရွင္းပါၿပီ)။
ဒါျဖင့္ တစ္ကိုယ္လံုး ေအးသြားတာကို ဆိုလုိ႔ရပါမည္လား မရဘူးတဲ့၊ သုိ႔ေသာ္လည္း တစ္ခုစဥ္းစား ပါလုိ႔ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကို သတိေပးလိုက္တယ္။ ပူတာကို ပူမွန္းသိတဲ့ပုဂၢိဳလ္မွ ေအးတာ ေအးမွန္းသိတယ္ (တင္ပါ ဘုရား) ကိေလသာက ပူေနတာ။

ၿငိမ္းမႈနဲ႔ေအးမႈတျခားစီ
ခင္ဗ်ားတုိ႔က အစုိးရအလုပ္လုပ္တယ္၊ ဥပမာ - ေမာင္သက္ေမာင္ကလည္း အေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္တယ္၊ အစရွိသည္တုိ႔ကို လုပ္ေနေတာ့ ၀မ္းထဲမွာ ႐ႈပ္ေပြေနတာပဲ၊ ဂနာမၿငိမ္ဘူး အဲဒီ ဂနာမၿငိမ္ တာေတြ ေပ်ာက္တာကို ေအးတယ္လုိ႔ဆိုတာပါ၊ ကိေလသာၿငိမ္းတာကို ေအးတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္၊ ၿငိမ္းမႈနဲ႔ ေအးမႈဟာ တျခားစီ၊ ၿငိမ္းမႈကၿငိမ္းမႈ၊ ေအးမႈက သီတေတေဇာ၊ ၿငိမ္းမႈက မဂ္၊ မဂ္ေၾကာင့္ ကိေလသာၿငိမ္း သြားတာ၊ သေဘာပါၿပီလား၊ ဒါျဖင့္ ဒုတိယ အေျဖၿပီးေရာေပါ့၊ (တင္ပါ့ဘုရား)။
အေမးပုစာၦ = တတိယေတာ့ တပည့္ေတာ္ကို အဲဒါနဲ႔ အရွင္ဘုရား ခုနက သံယုတ္ပါဠိေတာ္မွာ ေမးတဲ့လူရွိ တယ္၊ ပုဏၰားက ဘုရားလာေမးတယ္၊ အရွင္ဘုရား အတၱရွိပါသလား၊ အတၱရွိပါတယ္လုိ႔ ငါမေဟာဘူး၊ ဒါျဖင့္ အနတၱရွိပါသလား၊ အနတၱရွိတယ္လုိ႔ ငါမေဟာဘူး၊ ဒါျဖင့္ အနတၱရွိပါသလား၊ အနတၱရွိတယ္လုိ႔ ငါမေဟာဘူး၊ ဘုရားကႏွစ္ခုစလံုး ပယ္ခ်လိုက္တယ္၊ ဒါနဲ႔အရွင္ အာနႏၵာက အနားမွာရွိတယ္၊ အရွင္ဘုရား အတၱရွိသလား ဆိုေတာ့ မရွိဘူးေဟာလိုက္တယ္၊ ႏို႔ အနတၱမရွိဘူးလား ဆုိလုိ႔ရွိရင္လည္း မရွိဘူးလုိ႔ ေဟာလိုက္ေတာ့ မခက္ဘူးလားဘုရား

ပုဂၢိဳလ္ငဲ့ေဟာရတာ
အေျဖ = အနတၱေတြပဲ (တင္ပါ့) ဟုတ္တယ္တဲ့ကြ၊ ငါ ေ၀ေနယ်ဇၥ်ာသယလိုက္ၿပီး ဒီပုဏၰား အယူလြဲသြားမွာ စိုးလုိ႔ အတၱရွိသလားဆိုရင္ သႆတဒိ႒ိဘက္ေျပးလိမ့္မယ္၊ ဒါျဖင့္ အနတၱသာရွိသလားဆိုေတာ့ အနတၱရွိ တယ္လုိ႔ ဆိုလိုက္ျပန္ရင္လည္း အနတၱဆိုတာ ဘာမွမရွိဘူး ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာဆိုတာ အနတၱဆိုတာ ဘာမွ မရွိဘူး ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာဆိုတာ အဲဒီေတာ့ဥေစၧဒဒိ႒ိဘက္ေျပးလိမ့္မယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္ သႆတ ဥေစၧဒ ဒီႏွစ္ခုလြတ္ေအာင္ ငါေျဖလိုက္ျခင္းျဖစ္တယ္၊ ေပၚၿပီလား (တင္ပါ့)။
အဲဒီ သံယုတ္ပါဠိေတာ္ ဒါျဖင့္ စင္စစ္ ပုဂၢိဳလ္ကို မငဲ့ဘဲနဲ႔ ပုဏၰားဥာဏ္ကို ဘုရားက အခ်ိန္ဘဲနဲ႔ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း ေဟာမယ္ဆုိရင္ အနတၱရွိတယ္ေဟာရမယ္၊ အတၱရွိတယ္လုိ႔ မေဟာရဘူး ရွင္းၿပီလား (ရွင္းပါၿပီဘုရား)။
အေမးပုစာၦ = ေနာက္ဆံုးေလွ်ာက္လိုတာက - ဒီမဂ္ရၿပီးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ တပည့္ေတာ္တုိ႔လို သာမန္လူ အေနနဲ႔ စားေသာက္ေနထိုင္တဲ့အခါၾကေတာ့ ဒိ႒ိႀကီးတန္းလန္းႀကီးနဲ႔ပါေနတာေပါ့ဘုရား
မဂ္ရၿပီးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ သူလည္း စားေသာက္ေနလုိ႔ရွိရင္ မဆင္ျခင္လုိ႔ရွိရင္ တပည့္ေတာ္တုိ႔နဲ႔ မထူးဘူးလုိ႔ ဒီလို ေအာက္ေမ့ပါတယ္

ေရာဂါေပ်ာက္ၿပီးတဲ့ပုဂၢိဳလ္
အေျဖ = ဒါက ဒီလို ေရာဂါ မေပ်ာက္ေသးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က မတည့္တာ စားတာတစ္မ်ိဳး၊ ေရာဂါေပ်ာက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္က မတည့္တာ စားတာ တစ္မ်ိဳး၊ ေရာဂါေပ်ာက္ၿပီးသား ပုဂၢိဳလ္က ေဆးကမတည့္တာ စားတာတစ္မ်ိဳး ဒီလို ထူးျခားပါတယ္။
ေရာဂါေပ်ာက္ၿပီးသား ပုဂၢိဳလ္က မတည့္တာစားတာ သူ႕မွာ အစာေၾကတယ္၊ ဟို မေပ်ာက္ေသးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က ေရာဂါထ,တယ္၊ ဒီလိုကြာသြားပါတယ္၊ သူ႕မွာ ဒိ႒ိျပဳတ္ၿပီးသားပါ၊ သမုေစၧဒပယ္ၿပီးသားပါ၊ ဒီလိုကြာသြားပါတယ္၊ သေဘာပါၿပီလား။
ဒိ႒ိ, ၀ိစိကိစာၦ, သီလဗၺတ ပရာမာသလို ပယ္ၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္၊ ေနပံု ထိုင္ပံုက ခ်ိဳ (ဂ်ိဳ) မေပါက္ပါ ဘူး၊ သို႔ေသာ္ ခင္ဗ်ားေနာက္ ဘုန္းႀကီးအေၾကာင္း ညီညြတ္ရင္ ေသာတာပန္မွာ ေပၚတဲ့ (၇) စိတ္ကို က်ဳပ္အထက္ကေနၿပီးေတာ့ ေရးေပးပါဦးမယ္ (တင္ပါ့ဘုရား)။

သာဓု … သာဓု … သာဓု။